Om innovatie in de teelt en verduurzaming te versnellen, heeft HAK, samen met de familie Straver, in 2024 een Proefboerderij in Almkerk geopend. Daar werkt de groente- en peulvruchtenfabrikant intensief samen met deze teler om vooruitstrevende experimenten te kunnen doen in verduurzaming, robotisering en digitalisering. Ook is de locatie op afspraak open voor andere telers en ketenpartners om ervan te leren. Hiermee wil HAK een bijdragen leveren aan het toegankelijk en betaalbaar maken van duurzame, biologische voeding voor een grote groep consumenten.
Nauwe ketensamenwerking
Straver Biologisch is de eerste teler die op deze nieuwe manier gaat samenwerken met HAK. De Proefboerderij moet een plek worden waar relevante ketenpartijen - zoals telers, verwerkers, supermarktorganisaties en beleidsmakers - kunnen langskomen om kennis te maken met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van duurzame en innovatieve landbouw. Daarnaast wil HAK met dit concept ervaring opdoen met een nieuwe, intensievere manier van samenwerken met telers. Het is de bedoeling dat er in 2027 vijf HAK Proefboerderijen zijn in Nederland.
Nauwe samenwerking in de keten is onmisbaar in de verdere verduurzaming van de Nederlandse landbouw. Duurzaam telen gaat namelijk pas werken op grote schaal. Het beeld dat aan duurzaam telen kleeft - van de bioboer die alles met de hand doet - is al lange tijd achterhaald. Dé oplossing zit in het grootschalig inzetten van deze nieuwste technologieën en het verzamelen van zoveel mogelijk data om verder en sneller te kunnen optimaliseren. - Joachim Nieuwhoff, directeur Inkoop en Landbouw bij HAK
Robotisering, digitalisering en AI-modellen
Op de HAK Proefboerderij vinden experimenten plaats op het gebied van duurzame landbouw, robotisering en digitalisering. Dataverzameling staat daarbij centraal. Zo start HAK een proef met de Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw in samenwerking met BO Akkerbouw. Het meten hiervan is cruciaal voor het beoordelen van de gezondheid van de bodem, de biodiversiteit en het nemen van de juiste teeltbeslissingen.
Ook gaat er een pilot van start met de Landbanking Group, een organisatie die de staat van een perceel kan monitoren via onder meer satellietbeelden, AI-modellen en grondonderzoek. De Landbanking Group wil daarbij factoren meten als het ondergronds vastleggen van koolstof, vegetatiedichtheid, het vasthouden van water en de staat van de biodiversiteit. Het is de bedoeling om de lessen en data uit deze proeven te delen, zodat de kwaliteit van ecosystemen door de hele keten erop vooruitgaat.
Naast deze experimenten, gaat HAK op de Proefboerderij verder met onderzoek naar de lokale en biologische teelt van groente- en peulvruchtensoorten, zoals biologische velderwten, tuinbonen, boerenkool op stronk en rode kool. HAK test hiermee of gewassen die normaal alleen in specifieke regio’s worden geteeld ook in andere regio’s verbouwd kunnen worden, wat de ervaringen van de teler zijn en of de risico’s beter gespreid kunnen worden.
Unieke manier van samenwerken
Bijzonder aan de HAK Proefboerderij is dat de groente- en peulvruchtenfabrikant op een compleet nieuwe manier gaat samenwerken met de teler. HAK investeert niet alleen in de opbrengst, maar ook in de oogstkosten, de proeven en de faciliteiten die Straver beschikbaar stelt om van de boerderij een open leerlocatie te maken. Op die manier is er veel meer ruimte voor het experiment en om de gezamenlijke lessen open te kunnen delen. HAK en Straver hopen dat deze nieuwe manier van samenwerken gaat leiden tot een versnelling van duurzame innovaties in de landbouw.
We kijken uit naar de nieuwe vorm van samenwerken met HAK. Op de Proefboerderij moet ruimte zijn om te experimenteren met als doel de teelten nog verder te verduurzamen. We hopen de kennis breed te kunnen delen met andere telers en binnen de rest van de keten. - Johannes Straver, Landbouwbedrijf Straver
Telers die interesse hebben in deze manier van samenwerking, mogen aankloppen bij HAK. De ambitie is om nog meer HAK Proefboerderijen te openen. Daarbij wordt uiteraard goed gekeken naar de juiste match; de samenwerking moet bijdragen aan de doelstellingen van de teler en die van HAK. Ook ketenpartijen zijn welkom op de Proefboerderij om kennis uit te wisselen, evenals beleidsmakers, wetenschappers, media, klanten en businesspartners.
Foto: HAK