Netcongestie belemmert verduurzaming en hoge aansluitkosten drukken op de verduurzamingsplannen, maar met regionale samenwerking en slimme keuzes benut Vreugdenhil de beschikbare capaciteit.
Vreugdenhil Dairy Foods is een toonaangevend bedrijf in de zuivelindustrie met 4 fabrieken en levert aan 130 landen wereldwijd. Het richt zich op de verduurzaming van de productieprocessen. In samenwerking met andere bedrijven leidt dit tot praktische oplossingen. Stichting Cluster 6 ondersteunt de samenwerking door bedrijven bij elkaar te brengen en de knelpunten inzichtelijk te maken voor netbeheerders en overheden. In 2024 zijn 2 knelpunten voor verduurzaming op 2 productielocaties van Vreugdenhil aangepakt. In Scharsterbrug (Friesland) is, in samenwerking met de netbeheerder, een werkbare oplossing gevonden. In Gorinchem (Zuid-Holland) werkt Vreugdenhil samen met andere Cluster 6 bedrijven in de buurt om verduurzaming mogelijk te maken.
Van ambitie naar concrete stappen in verduurzaming
Vreugdenhil wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Dat lijkt ver weg, maar het zet nu al stappen. Ze kopen sinds 2015 groene stroom in. In Barneveld werkt de fabriek al zonder gas. Op de andere locaties besparen het bedrijf veel energie. Dit doet het onder andere door restwarmte opnieuw te gebruiken en efficiënter met hun processen om te gaan.
"We hebben in Gorinchem al 10% CO₂-reductie behaald. In een bestaande fabriek betekent dit al ingrijpende wijzigingen en investeringen. Voor de vervolgstappen hebben wij meer elektriciteit nodig." zegt Gert Hertong, programmamanager duurzaamheid. Dit laat zien dat ook grote industrieën met de juiste aanpak flinke stappen kunnen zetten.
We hebben een CO₂-reductieprogramma per locatie opgesteld. Eén locatie is al gasloos – dat is Barneveld. Dat voelt wel lekker: afvinken!
Hertong werkt sinds 2018 voor Vreugdenhil en heeft een brede technisch-bedrijfskundige achtergrond. Vanaf 2021 coördineert hij het CO₂-reductieprogramma, dat zich richt op energiebesparing, elektrificatie en procesoptimalisatie. Hij brengt zijn ervaring in bij de besluitvorming en zorgt ervoor dat projecten niet alleen technisch haalbaar zijn, maar ook passen binnen de langetermijnstrategie van Vreugdenhil. "Mijn rol is om de juiste balans te vinden tussen ambitie en haalbaarheid. We willen grote stappen zetten, maar ook realistisch blijven," vertelt hij.
Zijn aanpak is zowel strategisch als praktisch. Zo houdt Hertong zich bezig met de invoering van nieuwe technieken in de fabriek maar ook aanpassing van de contracten voor energie-inkoop. "We werken samen met experts, leveranciers en netbeheerders om oplossingen te vinden die écht werken voor ons bedrijf," legt hij uit.
Hoe Vreugdenhil een duurzame fabriek realiseert
Een goed voorbeeld van de aanpak van Vreugdenhil is de elektrificatie van hun fabriek in Scharsterbrug. Hier werken het bedrijf aan een hybride systeem waarin elektriciteit de primaire energiebron wordt, maar gas nog als back-up beschikbaar is. Dit systeem zorgt voor meer flexibiliteit en maakt het mogelijk duurzamere keuzes te maken zonder dat de productie stilvalt.
Daarnaast werkt Vreugdenhil samen met andere bedrijven en netbeheerders aan innovatieve oplossingen. Zo kijken ze naar energieopslag en vraagsturing, waarbij bedrijven hun stroomverbruik aanpassen aan het aanbod. Dit soort slimme systemen kunnen in de toekomst netcongestie verminderen en het gebruik van duurzame energie optimaliseren.
Efficiënter energiegebruik en CO₂-reductie in de industrie
In Gorinchem gebruiken ze restwarmte opnieuw met een 350 kW warmtepomp. "We benutten alle warmte opnieuw. Ook verbeteren we het proces steeds," zegt Hertong. Zo bespaart Vreugdenhil gas en werkt het efficiënter. De restwarmte gebruiken we voor de opwarming van proceslucht en water, waardoor we minder fossiele brandstof nodig hebben. Dit is een concreet voorbeeld van hoe bedrijven slimmer kunnen omgaan met energie.
Naast energiebesparing zet Vreugdenhil ook stappen om productieprocessen te elektrificeren. Elektrische alternatieven voor gasgestookte systemen zorgen voor minder CO₂-uitstoot en passen binnen de klimaatdoelen. Toch brengt deze overstap ook uitdagingen met zich mee.
Oplossingen voor netcongestie en energievoorziening
Elektrificatie vraagt veel stroom, maar het elektriciteitsnet heeft weinig ruimte. Dit heet netcongestie en is een groot probleem in Nederland. In Friesland, bij de fabriek in Scharsterbrug, was dit een belangrijke uitdaging. "Er was geen extra stroom beschikbaar, maar na overleg met Liander kregen we toch een hoeveelheid stroom waar we de eerste stappen mee kunnen zetten," zegt Hertong.
Door de extra capaciteit kan het bedrijf een elektrische stoomgenerator plaatsen. Dit systeem vervangt deels de gasgestookte stoominstallaties. Zo wordt de fabriek duurzamer. Daarnaast onderzoekt Vreugdenhil een warmtebuffer om energie op te slaan. Zo kan het energienet worden ontlast bij zware belasting.
Foto: fabriek Vreugdenhil Dairy Foods in Scharsterbrug. Credits: Vreugdenhil Dairy Foods